با گسترش بازار سرمایه، ابزارهای متنوعی به منظور پاسخگویی به نیازهای سرمایه‌گذاران مختلف، طراحی و توسعه داده شده است. یکی از انواع این ابزارها، صندوقهای سهامی هستند. این نوع از صندوق‌ها، با جمع‌آوری وجوه سرمایه‌گذاران و تشکیل سبد متنوعی از سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس ایران، تشکیل می‌شود. صندوق سهامی به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا با خرید واحدهای صندوق، به صورت غیرمستقیم در یک سبد متنوع که توسط افراد حرفهای مدیریت می‌شود، سرمایه‌گذاری کنند.
مدیران صندوقهای سهامی همواره در تلاش هستند تا با انتخاب سهام مناسب، بازدهی ناشی از افزایش در قیمت سهام و سود تقسیمی را نصیب دارندگان واحدهای صندوق نمایند. به دلیل تنوع در سبد سرمایه‌گذاری‌ها، این نوع صندوق با کاهش ریسک‌های غیرسیستماتیک به ثبات و بهبود بازدهی سرمایه‌گذار در مقایسه با روش سرمایه‌گذاری مستقیم کمک می‌کند.
صندوق سهامی چیست؟
صندوق سهامی یکی از انواع صندوق سرمایه‌گذاری در سهام می باشد که به آنها Stock Fund می‌گویند. که منابع سرمایه‌گذاران را تجمیع می‌کند و با بهره‌برداری از توان نیروهای متخصص این منابع را به سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها تخصیص می‌دهد. این صندوق‌ها یکی از ابزارهای غیرمستقیم سرمایه‌گذاری هستند. در ادامه انواع صندوق سرمایه‌گذاری سهامی بررسی میشوند.
تمرکز اصلی این صندوق‌ها، سرمایه‌گذاری در سهام است؛ به طوریکه حداقل ۷۰ درصد از دارایی خود را به خرید سهام و قسمت کمی از دارایی خود را به خرید اوراق درآمد ثابت، اوراق دولتی و سپرده‌گذاری در بانک‌ها اختصاص می‌دهند. از این بابت می‌توانند با استفاده از مدیریت حرفهای، ریسک خود را به حداقل برسانند و بازدهی خوبی را از بورس کسب کنند.
ترکیب دارایی صندوق سرمایه گذاری در سهام
ترکیب دارایی این صندوق‌ها را میتوانید در نمودار زیر مشاهده کنید:
توجه داشته باشید که این ترکیب میتواند برای صندوقهای مختلف، متفاوت باشد.
ترکیب دارایی صندوقهای سهامی به چه صورت است؟
ترکیب دارایی یک صندوق سهامی به استراتژی سرمایه‌گذاری صندوق، خط مشی‌های سرمایه‌گذاری، هدف‌های مشخص شده توسط مدیر صندوق و حد نصاب‌های مشخص شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار، بستگی دارد. به طور کلی، دارایی‌های اصلی یک صندوق سهامی عبارتند از:
- سهام عادی
این اصلی‌ترین بخش ترکیب دارایی‌های صندوق سهامی است و شامل سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های مختلف است.
- اوراق بدهی
صندوق‌ها به منظور مدیریت ریسک در شرایطی که بازار وضعیت مناسبی ندارد، می‌توانند انواع اوراق بدهی را خریداری نمایند. این اوراق یا بدون ریسک هستند یا ریسک اندکی را به صندوق وارد میکنند. - سپرده‌های نقدی
صندوق ممکن است بخشی از دارایی‌های خود را به صورت نقد یا اوراق بهادار با نقدشوندگی بالا مانند سپرده سرمایه‌گذاری بانکی، نگه دارد تا بتواند درخواست‌های ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری را پاسخ داده یا از فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید استفاده کند. - مشتقات مالی
در برخی موارد، مدیر ممکن است از ابزارهای مشتقه مانند اختیار معامله یا قراردادهای آتی برای پوشش ریسک یا افزایش سود استفاده کند. - سایر سرمایه‌گذاری‌ها
صندوق ممکن است در انواع دیگر طبقات دارایی‌ها سرمایه‌گذاری کند.
انواع صندوقهای سهامی
- نوع سهام موضوع سرمایه‌گذاری: در ادبیات مالی، صندوقهای سرمایه‌گذاری سهامی را می‌توان به صندوق‌هایی که در سهام با ارزش بازار بزرگ، سهام بازارهای نوظهور، سهام شرکت‌های رشدی یا ارزشی سرمایه‌گذاری میکنند، تقسیم‌بندی کرد.
- نحوه مدیریت صندوق: از زوایه‌ای دیگر می‌توان این صندوق‌ها را بر اساس رویکردی که مدیر صندوق در سرمایه‌گذاری استفاده می‌کند به صندوقهای سرمایه‌گذاری فعال یا غیرفعال دسته‌بندی کرد.
- ترکیب دارایی‌های صندوق: در بازار سرمایه کشور نیز با نوآوری‌های صورت گرفته توسط نهادهای مالی و سازمان بورس و اوراق بهادار، صندوقهای سرمایه‌گذاری سهامی، صندوقهای سرمایه‌گذاری که در یک صنعت خاص سرمایه‌گذاری میکنند یا اصطلاحاً صندوقهای بخشی، صندوقهای تضمین اصل سرمایه، اهرمی و … وجود دارد.
- نحوه سرمایه‌گذاری در صندوق: در یک تقسیم‌بندی دیگر و از منظر نحوه سرمایه‌گذاری در صندوق، صندوقهای سهامی به دو نوع قابل معامله(EFT) و مبتنی بر صدور و ابطال تقسیم میشوند.
در هر حال به سرمایه‌گذارانی که به دنبال متنوع‌سازی پرتفوی خود هستند و ترجیح می‌دهند که مدیریت سرمایه‌شان را به افراد حرفهای واگذار کنند، صندوقهای سرمایه‌گذاری سهامی توصیه می شود.
انواع صندوقهای سهامی بر اساس نوع معامله
صندوق سهامی قابل معامله
این صندوق‌ها، در تابلو معاملات بورس یا فرابورس و از طریق سامانه‌های معاملاتی کلیه کارگزاری‌ها قابل خرید و فروش هستند.
صندوق سهامی صدور و ابطالی
این نوع از صندوق‌ها در تابلو معاملات قابل خرید و فروش نمی‌باشند و شما میتوانید با مراجعه به پرتال سرمایه گذاری در صندوق موردنظر خود، نسبت به صدور و ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری اقدام نمایید.
انواع صندوقهای سهامی بر اساس ترکیب دارایی‌ها
این صندوق‌ها بر اساس نوع و میزان اوراق بهاداری که در سبد دارایی خود نگهداری میکنند و همچنین نحوه سیاست‌گذاری صندوق، دارای چندین زیر مجموعه می‌باشند.
به عنوان مثال: صندوقهای سهامی اهرمی، شاخصی و بخشی، نوعی از صندوقهای سهامی هستند که سیاست‌گذاری‌های مختلفی برای سرمایه‌گذاری و کسب سود دارند.
صندوق سرمایه‌گذاری سهامی چگونه کار میکنند؟
صندوقهای سرمایه‌گذاری سهامی با تجمیع منابع خرد و بهره‌مندی از صرفه‌جویی ناشی از مقیاس، منابع سرمایه‌گذاران را م دیریت میکنند. در ادامه، فرآیند کلی مدیریت این صندوق‌ها شرح داده می‌شود.
جمع‌آوری وجوه سرمایه‌گذاران
سرمایه‌گذاران با خرید واحدهای صندوق، وجوه خود را در اختیار صندوق و مدیر آن قرار می‌دهد تا از این وجوه برای مقاصد سرمایه‌گ ذاری استفاده نماید. با افزایش ارزش دارایی‌های صندوق، ارزش واحدهای خریداری شده توسط سرمایه‌گذار افزایش خواهد یافت.
تشکیل پرتفوی
وجوه تجمیع شده در صندوق بر اساس یک استراتژی مشخص و با توجه به اهداف مدیر صندوق، در سهام شرکت‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌شود.
مدیریت حرفهای
صندوق توسط متخصصان مالی و مدیران سرمایه‌گذاری که به صورت دایمی در حال بررسی وضعیت اقتصادی جهانی، وضعیت اقتصاد داخلی، بازار سرمایه و شرکت‌ها هستند، اداره می‌شود. آنها تصمیمات خرید و فروش خود را بر اساس تجزیه و تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال می‌گیرند تا بهترین بازدهی را برای سرمایه‌گذاران صندوق فراهم آورند.
فراهم نمودن نقدشوندگی
سرمایه‌گذاران می‌توانند واحدهای صندوق خود را (که در اصل سهم آنها از پرتفوی صندوق است) در هر زمان در قالب ابطال واحد، به صندوق بازگردانده و وجه نقد دریافت کنند. ارزش خالص دارایی یا NAV هر واحد برای صندوقهای سهامی قابل معامله به صورت لحظه‌ای و برای صندوقهای مبتنی بر صدور و ابطال به صورت روزانه محاسبه می‌شود.
چطور صندوقهای سهامی را مقایسه کنیم؟
میتوانید با مراجعه به سایت فیپیران صندوقهای سهامی را مقایسه کنید. پس از ورود به بخش «صندوق‌ها» در این سایت، امکان مشاهده تمامی صندوقهای سهامی، ارزش کل خالص دارایی، بازدهی یک ساله، شش ماهه و … را خواهید داشت. در نتیجه اگر به‌دنبال بهترین صندوق سهامی از نظر بازدهی و … هستید میتوانید بررسی جامعی بر روی تمامی صندوقهای سهامی داشته باشید.
در ادامه ۵ صندوق ارزنده سهامی از نظر شاخص P/NAV را خواهیم دید) این صندوق‌ها به قیمتی پایینتر از ارزش خالص دارایی‌ها-NAV قابل خرید می‌باشند):
| رتبه | نام صندوق | بازده یک ساله(درصد) | کل ارزش خالص دارایی‌ها | نماد |
| ۱ | افق ملت | ۱.۶۰۵ | ۷,۷۸۰,۰۲۵,۹۱۹,۶۴۳ | افق ملت |
| ۲ | آتیمس | ۴.۴ | ۵,۹۷۴,۱۲۴,۷۱۷,۳۵۸ | آتیمس |
| ۳ | الماس | -۶.۳۳ | ۲,۳۵۰,۲۸۹,۶۷۴,۷۸۸ | الماس |
| ۴ | پادا | -۷.۳۱ | ۱,۵۸۱,۸۴۷,۹۰۴,۱۲۸ | پادا |
| ۵ | مروارید | -۱۰.۱۷ | ۳۰۷,۷۰۶,۸۹۱,۷۱۶ | مروارید |
بهترین صندوقهای سهامی کدام است؟
بهترین و مناسبت‌ترین صندوق سهامی برای هر سرمایه‌گذار معمولاً با توجه به اهداف سرمایه‌گذاری، افق زمانی سرمایه گذاری، توان مالی و سطح ریسک سرمایه‌گذار متفاوت می‌باشد. اما معیارهایی که برای انتخاب بهترین صندوقهای سهامی مهم هستند شامل عواملی همچون عملکرد گذشته صندوق، هزینه‌های سرمایه گذاری، سطح ریسک، تاریخچه مدیریتی صندوق و حجم دارایی‌های مدیریت شده توسط صندوق می‌باشد.
همچنین می‌توان برای پیدا کردن صندوقهای سهامی مناسب، از مراجع آنلاین استفاده کرد. عمده این مراجع معیارهای مختلفی از جمله عملکرد گذشته صندوق، هزینه‌های مدیریتی و هزینه‌های خرید و فروش، سطح ریسک، نحوه مدیریت صندوق و سایر اطلاعات مرتبط را ارائه می‌دهند.
ضرایب آلفا و بتا دو معیار مهم برای انتخاب صندوق سهامی هستند.
- ضریب آلفا: ضریب آلفا نشان‌دهنده میزان بازدهی صندوق نسبت به شاخص مرتبط به آن است. برای مثال در صندوقهای سهامی، ضریب آلفا نشان می‌دهد که در بازه زمانی مشخص‌شده (اغلب یکساله) صندوق چه میزان بیشتر یا کمتر از شاخص بازدهی داشته است. اگر ضریب آلفای یک صندوق برابر ۲۵ درصد باشد، یعنی این صندوق ۲۵ درصد بیشتر از شاخص بازدهی داشته است.
- ضریب بتا: ضریب بتا نشان‌دهنده میزان نوسان‌پذیری صندوق در مقایسه با نوسان بازار است. ضریب بتای بازار ۱ است. بنابراین برای مثال اگر صندوقی ضریب بتای ۰.۶ داشته باشد، یعنی نوسان‌پذیری این صندوق ۴۰ درصد در مقایسه با بازار کمتر بوده است. ضریب بتای بالاتر به معنای ریسک بیشتر و انتظار بازدهی بیشتر است. اما برای کمینه‌کردن ریسک، بهترین راه این است که ضریب آلفای یک صندوق بالا و ضریب بتای آن پایین باشد تا با کمترین نوسان بیشترین بازدهی حاصل شود.
صندوق های سهامی مناسب چه افرادی هستند؟
این صندوق‌ها با توجه به اینکه حداقل ۷۰ درصد از دارایی خود را در سهام سرمایه‌گذاری میکنند دارای ریسک بالایی هستند و مناسب افرادی هستند که ریسک‌پذیر بوده و وقت کافی برای سرمایه‌گذاری مستقیم در سهام را ندارند.
البته باید در نظر گرفت این صندوق‌ها از نظر استراتژی به سه دسته محافظه‌کارانه، میانه‌رو یا تهاجمی تقسیم میشوند که از نظر ریسک و بازدهی متفاوت هستند.
مزایای سرمایه گذاری در این صندوق ها
- نقدشوندگی بالا
- ریسک کمتر نسبت به سرمایه گذاری مستقیم در سهام
- سپر تورمی در بلندمدت و حفظ ارزش سرمایه
- نظارت و شفافیت
- امکان سرمایه‌گذاری با بودجه کم
- سرمایه‌گذاری راحت
- کاهش ریسک سرمایه‌گذاری به کمک مدیریت حرفهای
- امکان کسب بازدهی مطلوب از رشد بورس
- معایب سرمایه‌گذاری در این صندوق ها
- ریسک بالاتر نسبت به صندوقهای سرمایه‌گذاری درآمد ثابت
- نوسانات بالای قیمت سهام
- هزینه اداره صندوق
- سلب حق حضور در مجامع شرکت‌ها
کارمزد خرید واحدهای صندوقهای سهامی قابل معامله چقدر است؟
مجموع کارمزد خرید و فروش صندوق سهامی قابل معامله در بورس، ۰.۰۰۲۳۴ از مبلغ معامله است.
یک پاسخ
عضویت در سامانه صندوق آتیه ملت