تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت

تعریف اوراق مشارکت

این اوراق برای مدت معینی به قیمت اسمی منتشر‌شده و به دارندگان آن در دوره‌های زمانی مشخص، سود معینی پرداخت می‌شود. از مهم‌ترین جذابیت‌های اوراق مشارکت، مشارکت در سودآوری طرح موضوع اوراق است. اگر مقدار سود حاصل از طرح یا پروژه، بیشتر از سود علی‌الحساب اوراق باشد، مقدار اختلاف به سرمایه‌گذار پرداخت می‌گردد. چنانچه سود قطعی طرح یا پروژه کمتر از سود علی الحساب طرح باشد، سرمایه‌گذار سود علی‌الحساب را دریافت خواهد کرد.

تعریف اوراق قرضه

اوراق قرضه، اوراقی است که به پشتوانه آن شخص سرمایه‌گذار به شرکت یا دولت وام می‌دهد و در ازای آن از شرکت یا دولت سود معینی در دوره‌های معین ماهیانه، فصلی یا سالیانه دریافت می‌کند. سود این اوراق بر اساس نرخ یا درصدی از سرمایه و نه نسبتی از سود واقعی طرح درنظر گرفته می‌شود. شایان ذکر است مالکیت این اوراق نشان دهنده مالکیت دارندگان آنها در طرح‌های تجاری یا صنعتی که اوراق برای آنها منتشر شده است، نیست.

تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت

• اوراق قرضه به طور معمول براساس قرارداد قرض با بهره طراحی شده‌است و صاحبان اوراق هیچ مشارکتی در مالکیت واقعی ندارند و درآمد آنها نیز صرف نظر از بازدهی فعالیت تعیین می‌شود. این در حالی است که در اوراق بهادار اسلامی مشارکت یا صکوک مشارکت به طور معمول صاحبان اوراق در مالکیت دارایی‌های مورد قرارداد حضور دارند و در انجام فعالیت اقتصادی مشارکت می‌کنند و بازدهی اوراق مرتبط با بازدهی پروژه‌ها و فعالیت‌‌های اقتصادی است.
• همچنین فروش اوراق قرضه در بازار ثانویه، به منزله فروش بدهی است اما فروش اوراق مشارکت در بازار ثانویه نشان از فروش مالکیت دارایی است.
• برخلاف آنچه در مورد اوراق قرضه معمول است، مصارف ناشی از اوراق مشارکت انعطاف‌پذیری کمتری دارند، یعنی منابع حاصل از انتشار اوراق در اوراق مشارکت در همان طرح مطرح شده مورد مصرف قرار می‌گیرد اما در اوراق قرضه می‌توان این منابع را در طرح‌های دیگر مصرف نمود.

بنابراین تفاوت عمده در اوراق قرضه و اوراق مشارکت به شرح زیر می‌باشند:

• عدم مشارکت در مالکیت دارایی در اوراق قرضه
• عدم تطابق بازده اوراق با بازده پروژه در اوراق قرضه
• انتقال مالکیت دارایی در بازار ثانویه دراوراق مشارکت
• مصرف منابع جمع آوری شده ناشی از انتشار اوراق مشارکت صرفا در طرح مبنای انتشار اوراق.